auteursrecht

Wat is het auteursrecht?

Degene (de maker) die een origineel werk (ieder voortbrengsel op het gebied van letterkunde, wetenschap of kunst) met een eigen oorspronkelijk karakter en stempel tot stand brengt en de geestelijke prestatie ervan heeft geleverd, heeft het uitsluitend recht om dat werk openbaar te maken, te verveelvoudigen en de integriteit van het werk te beschermen. Dit zijn zogenaamde exploitatierechten. De maker heeft daarnaast ook persoonlijkheidsrechten zoals het recht op naamsvermelding, het recht om het werk te wijzigen of juist wijzingen tegen te gaan.

Niet ieder werk komt voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking en haalt de hiervoor omschreven auteursrechtelijke “drempel”. Bij betwisting van het bestaan van het auteursrecht in een gerechtelijke procedure moet de maker het bestaan van het auteursrecht onderbouwen.

Het auteursrecht ontstaat automatisch door het scheppen van het werk en niet door inschrijving van het werk of gebruikmaking van het auteursrechtteken. Het werk dat wordt geschapen, hoeft niet per se tastbaar te zijn; het mag ook een geur of een mondelinge voordracht zijn dat niet materieel is. Wel moet het werk zintuiglijk waarneembaar zijn.

De auteursrechthebbende is niet altijd de maker zelf. Het kan ook de fictieve maker (onder leiding en toezicht van werkgever of onderneming tot stand gekomen) zijn, de persoon aan wie het auteursrecht is overgedragen (m.i.v. de wettelijke eisen voor overdracht) of de erfgenamen van de maker. Daarnaast kan sprake zijn van meerdere makers en van gemeenschappelijk werk of verzamelwerk.

De maker van een werk kan iemand (contractueel) toestemming geven om zijn of haar werk te gebruiken door middel van een licentie. Het auteursrecht blijft dan bij de maker. Als de maker het werk geheel of gedeeltelijk overdraagt aan een ander, levert hij of zij het auteursrecht door middel van een authentieke of onderhandse akte. Degene die overdraagt moet uiteraard wel bevoegd zijn om het auteursrecht over te dragen.

Tot zeventig jaar na het jaar waarin de maker overleed, wordt het werk auteursrechtelijk beschermd.