Online parfum verkopen? Vergeet gratis tester niet! |
![]() |
Auteur: mr. Mareille Tol |
Het herroepingsrecht bij het kopen op afstand maakt het voor consumenten aantrekkelijk om spullen online te kopen in plaats van in de winkel. Een consument heeft bij een online aankoop 14 dagen bedenktijd. Een aantal producten is echter uitgezonderd van deze bedenktijd. Het gaat onder meer om producten die omwille van hygiëne na verwijdering van de verpakking en terugzending niet meer goed kunnen worden verkocht. Bijvoorbeeld een scheerapparaat of een onderbroek. Onlangs bevestigde de kantonrechter van de Rechtbank Amsterdam nog eens dat deze uitzondering niet geldt voor parfum. Een geur die de consument niet bevalt, kan na opening van het flesje gewoon weer in het doosje per post retour naar de verkoper. De online verkopers van parfum moeten hier iets mee.
Hierna volgt een korte uitleg van de casus, de uitspraak en conclusie.
Ter verdieping zijn er ook verwijzingen opgenomen naar uitleg over het consumentenrecht, het herroepingsrecht en een van de uitzonderingen erop.
Inhoud:
Het consumentenrecht is het recht dat van toepassing is als het gaat om consumentenkoop. Consumentenkoop is de koop die betrekking heeft op roerende zaken en die gesloten wordt tussen een zakelijke verkoper en een particulier (consument). De verkoper handelt in het kader van zijn handels-, bedrijfs-, ambachts- of beroepsactiviteit en de koper niet. Het consumentenrecht biedt de consument bescherming; van een wetsbepaling ten gunste van de consument mag niet worden afgeweken (dwingend recht).
Op 13 januari 2023 werd de uitspraak van de kantonrechter van de Rechtbank Amsterdam van 22 december 2022 (ECLI:NL:RBAMS:2022:7923) over online verkoop van parfum gepubliceerd.
Wat was de casus? Via de website van een online verkoper kocht een consument op 24 mei 2022 twee flessen parfum voor € 476,90. Na ontvangst opende de consument de flessen parfum en testte de consument een of twee pufjes van de parfums om erachter te komen hoe de parfums ruiken. De geurtjes stonden de consument niet aan, waarna voor de flessen twee dagen later een retouraanvraag werd ingediend via de website van de verkoper. Op 1 juni 2022 ontving de verkoper de flessen retour. Deze retourzending werd door de verkoper niet geaccepteerd, nu de flessen geopend en gebruikt waren en daarmee onverkoopbaar waren geworden. Dit terwijl in de algemene voorwaarden van de verkoper duidelijk stond vermeld dat parfumflesjes na opening en gebruik niet retour worden genomen. De consument kreeg het aankoopbedrag niet terug en startte een rechtszaak.
De vraag die in deze zaak centraal stond: was de consument gerechtigd de flessen parfum te openen om de parfums te testen. De consument wordt door de rechter in het gelijk gesteld. De consument mag de flessen parfums als testers gebruiken; dat de verkoper de luchtjes waarschijnlijk niet voor de normale prijs kwijt kan, is niet zijn pakkie-an. Een beroep op de algemene voorwaarden, haalde voor de verkoper niets uit nu de relevante bepaling volgens de kantonrechter in strijd is met dwingend recht.
De kantonrechter oordeelde:
Op grond van artikel 6:230o BW kan een consument een consumentenkoopovereenkomst op afstand zonder opgave van redenen ontbinden tot een termijn van veertien dagen is verstreken na (in dit geval) de dag waarop de consument de zaken heeft ontvangen, tenzij ontbinding is uitgesloten in artikel 6:230p BW. Afdeling 2B is ingevolge artikel 6:230i lid 1 BW van dwingend recht, dus voor zover [gedaagde] in haar voorwaarden ten nadele van [eiser] afwijkt van deze wettelijke regeling, kan zij zich daarop niet beroepen.
De verkoper stelde zich op het standpunt dat parfum om hygiënische redenen niet kan worden teruggenomen en beriep zich hiermee op een uitzondering op de 14 dagen bedenktijd. Volgens de kantonrechter valt parfum echter niet onder deze wettelijke uitzondering van het herroepingsrecht. Wanneer parfums en gelijksoortige producten normaal gesproken zonder verpakking in een fysieke winkel zijn uitgestald om ze te kunnen testen, moet een consument bij een online aankoop in principe ook de verpakking van het ontvangen product kunnen openen om toegang te hebben tot de inhoud.
Daarbij komt dat de consument ook niet aansprakelijk is voor waardevermindering als de consument het product heeft geopend en heeft getest. De kantonrechter benadrukt dat een online verkoper van parfum waardevermindering kan voorkomen door bijvoorbeeld gratis testers mee te sturen. Stuurt de online verkoper namelijk testers mee, dan moet de consument de verpakking wel ongeopend laten en bij het toch openen van de verpakking zou de consument wel aansprakelijk zijn voor waardevermindering van de parfums.
Een consument kan een overeenkomst die op afstand (zoals via internet) of buiten een fysieke winkel is gesloten, zonder opgave van redenen ontbinden tot 14 dagen na de dag waarop de consument het aangekochte product heeft ontvangen. Dit wordt het "herroepingsrecht" of het "recht van ontbinding" genoemd. Deze wettelijke regel is van dwingend recht; het is in het leven geroepen om de consument te beschermen. Achtergrond van deze regeling is dat consumenten in de winkel beter kunnen beoordelen of ze een product willen hebben. Ze kunnen het product dan bijvoorbeeld fysiek bekijken en beleven en bepaalde producten ook passen. Bij verkoop buiten een winkel en op afstand is dit over het algemeen lastiger.
Wees u zich ervan bewust dat wanneer u als ondernemer en handelaar in uw algemene voorwaarden een bepaling hebt opgenomen die ten nadele van de consument afwijkt van deze herroepingsregel, de betreffende bepaling in uw algemene voorwaarden niet geldt en u zich er juridisch ook niet op kunt beroepen.
Op grond van Richtlijn 2011/83/EG en artikel 6:230p sub f onder 3 van het Burgerlijk Wetboek heeft een consument geen herroepingsrecht bij spullen die om redenen van gezondheidsbescherming of hygiëne niet makkelijk opnieuw kunnen worden verkocht aan een andere consument als de verzegeling van het product na levering is verbroken. Denkt u daarbij aan bijvoorbeeld scheerapparaten, lippenstift (cosmetica), tandenborstels of andere producten voor persoonlijke verzorging en hygiëne.
Voor de toepassing van deze uitzondering op het herroepingsrecht van de consument moet sprake zijn van gegronde redenen in verband met de bescherming van de gezondheid of de hygiëne waardoor het gebruik van een verzegeling (de beschermende verpakking of folie) nodig is. Verbreken van de verzegeling maakt het voor de handelaar onmogelijk of erg moeilijk om het product opnieuw aan een andere consument te verkopen.
Artikel 14 van Richtlijn 2011/83/EG vermeldt in het kader van de aansprakelijkheid van de consument:
De consument is alleen aansprakelijk voor de waardevermindering van de goederen die het gevolg is van het behandelen van de goederen dat verder gaat dan nodig was om de aard, de kenmerken en de werking van de goederen vast te stellen. (..)"
Het uitgangspunt is dat de consument om de aard, de kenmerken en de werking van producten te controleren, de producten die online (op afstand) zijn gekocht mag hanteren en mag inspecteren zoals de consument dit normaal gesproken in een fysieke winkel zou mogen doen. Dit hoort de consument wel met gepaste zorg te doen.
Als een consumenten meer dan noodzakelijk gebruik maakt van een aangekocht product en te ver gaat in het uitproberen ervan, verliest deze consument niet het herroepingsrecht, maar kan het bedrijf dat het product leverde wel aanspraak maken op vergoeding van waardeverlies. Een consument mag bijvoorbeeld een kledingstuk passen, maar mag niet het etiket verwijderen en het kledingstuk langere tijd dragen.
Het waardeverlies van producten kan bestaan uit de kosten voor de reiniging, reparatie of opnieuw instellen van de producten en het gerechtvaardigde inkomensverlies voor de handelaar als het teruggezonden goed als tweedehands product moet worden verkocht. Per geval zal moeten worden beoordeeld of het testen van producten door de consument verder is gegaan dan wat nodig was om aard, kenmerk en werking vast te stellen.
In de Slewo/Ledowski-zaak (C-681/17) oordeelde het Hof van Justitie van de Europese Unie (hierna: het "Hof") dat met beschermfolie beklede matrassen niet onder de uitzondering ten aanzien van verzegelde goederen valt. Het Hof oordeelde namelijk dat matrassen en kledingstukken vergelijkbaar zijn; het recht om ze te passen is uitdrukkelijk toegestaan. Een matras waarvan de beschermfolie is verwijderd en die eventueel door een consument is gebruikt, kan opnieuw worden verkocht en door een nieuwe koper worden gebruikt. De handelaar moet wel in staat zijn om deze matrassen (of kledingstukken) geschikt te maken voor nieuw gebruik door een derde, zonder dat daarbij afbreuk wordt gedaan aan de eisen van gezondheidsbescherming of hygiëne. De consument kan aansprakelijk gesteld worden voor het waardeverlies als het omwille van de bescherming van de gezondheid of de hygiëne noodzakelijk is om het teruggestuurde matras (of kledingstuk) te reinigen om het opnieuw te kunnen verkopen aan een andere koper en als de gereinigde goederen niet als nieuwe goederen kunnen worden verkocht maar alleen als tweedehands en tegen een lagere prijs.
Een online verkoper van parfums doet er goed aan om gratis testers met de bestelde parfums mee te sturen naar de consument. De consument die desondanks het aangekochte flesje opent, is aansprakelijk voor waardevermindering ervan. Zorgt u als online verkoper ook voor aanpassing van uw verkoopvoorwaarden indien nodig, om geschillen met klanten te voorkomen.
U kunt voor meer informatie over onderwerpen uit deze publicatie contact opnemen met 0900-jurist op telefoonnummer 0900-8090. U krijgt direct een senior bedrijfsjurist aan de lijn die jarenlang werkte als advocaat en bedrijfsjurist die u helpt met juridisch advies.
Bekijk ook: