managementovereenkomst |
Een managementovereenkomst is in feite niet meer dan een overeenkomst van opdracht (artikel 7:400 lid 1 Burgerlijk Wetboek). In de praktijk zal een bestuurder vaak via zijn of haar management-BV werkzaamheden voor een vennootschap verrichten. In artikel 7:400 BW is opgenomen dat de overeenkomst van opdracht de overeenkomst is waarbij de opdrachtnemer zich jegens de opdrachtgever verbindt om anders dan op grond van een arbeidsovereenkomst werkzaamheden te verrichten. De werkzaamheden bestaan bij een overeenkomst van opdracht in iets anders dan het tot stand brengen van een werk van stoffelijke aard (aanneming van werk, artikel 7:750 BW), het bewaren van zaken, het uitgeven van werken of het vervoeren of doen vervoeren van personen of zaken.
Als de managementovereenkomst goed wordt opgesteld en uitgevoerd, is op de managementovereenkomst het arbeidsrecht niet van toepassing. De bestuurder-opdrachtnemer is zelfstandig ondernemer die eigen (on)kosten draagt, zoals pensioenkosten en kosten voor een arbeidsongeschiktheids-, een beroeps- en een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering. Ook heeft deze bestuurder-opdrachtnemer bijvoorbeeld geen recht op doorbetaling bij ziekte, zijn de wettelijke voorschriften wat betreft arbeidstijden, verlof en ontslagverbod niet op hem of haar van toepassing, et cetera. De bestuurder heeft als opdrachtnemer recht op een vergoeding (management fee) op basis van de gewerkte uren. De opdrachtgever betaalt – anders dan bij een arbeidsovereenkomst – geen loonbelasting en sociale premies voor de bestuurder-opdrachtnemer.
De arbeidsovereenkomst (artikel 7:610 BW) is de overeenkomst waarbij de werknemer zich verbindt om in dienst van de werkgever tegen loon gedurende zekere tijd arbeid te verrichten (arbeid, loon en een gezagsverhouding). Bij een arbeidsovereenkomst moet de bestuurder-werknemer bij het verrichten van de arbeid aanwijzingen van de werkgever opvolgen en is daarmee sprake van ondergeschiktheid. Bij een managementovereenkomst heeft de bestuurder-opdrachtnemer de vrijheid om de opdracht en het werk naar eigen invulling te verrichten. Bij een arbeidsovereenkomst is de bestuurder-werknemer persoonlijk gehouden om het werk te verrichten; hij of zij is niet vervangbaar. Dit is niet het geval bij de managementovereenkomst; de bestuurder-opdrachtnemer kan zich in beginsel laten vervangen bij het uitvoeren van een opdracht.
Men moet ervoor waken dat een managementovereenkomst gaat lijken op een arbeidsovereenkomst als partijen dit niet hebben bedoeld. De contractsvrijheid van de opdrachtgever en -nemer wordt daardoor dus beperkt. Niet alleen het schriftelijke contract maar ook de praktische uitvoering van de managementovereenkomst moet wijzen op een overeenkomst van opdracht; het moet niet zo zijn dat in de praktijk sprake is van een fictief dienstverband. Als in de praktische uitvoering van de managementovereenkomst sprake is van arbeid, loon en een gezagsverhouding, dan is er juridisch geen sprake van een overeenkomst van opdracht maar van een arbeidsovereenkomst en is het arbeidsrecht van toepassing met alle arbeidsrechtelijke en fiscale gevolgen van dien.